Onderzoek van ABF Research in opdracht van ActiZ laat zien hoe groot de zorgkloof is. Van 26.000 vacatures de wijkverpleging in 2020, tot 243.000 mensen in 2050. In een ander rapport van ActiZ (Eindrapport SiRM – Opties onder de loep: Onderzoek beleidsopties arbeidsmarkt ouderenzorg) wordt het inzetten van zorgtechnologie als een belangrijke oplossingsrichting aangedragen. De verwachting die wordt uitgesproken door de onderzoekers is dat technologie voor een productiviteitsverhoging van 7% kan zorgen (17 miljoen extra uur).
Maar als we kijken naar de snelheid van de adoptie van technologie in de zorg, staan we echt pas aan het begin. Ik verwacht dat momenteel bij 1% of 2% van de 300.000 cliënten in de wijkverpleging zorgtechnologie wordt ingezet in het primaire zorgproces. Om echt impact te kunnen maken moeten we doorgroeien naar minimaal 10 keer zoveel cliënten die zorgtechnologie gebruiken, we hebben dus een aardige weg te gaan. De 5 belangrijkste trends:
Echte opschaling van digitale zorg.
Ik neem je graag eens mee in een uitvergroting. De resultaten van beeldzorg bij Sensire, BrabantZorg en Carinova laten zien dat we gemiddeld 270 fysieke zorgmomenten per jaar per cliënt weten te vervangen met een beeldzorgmoment. We weten ook dat een beeldzorgmoment gemiddeld 13 minuten tijd bespaart, 7 minuten minder zorgtijd en 6 minuten reistijd. Als we de wijd geaccepteerde aanname nou eens volgen dat beeldzorg bij 10% van alle cliënten in de wijkverpleging waarde toevoegt, dan hebben we het over een totale besparing van 1,76 miljoen uur zorg. Now we’re talking!
We zien een duidelijke paradigma-shift bij de beleidsmakers van zorgorganisaties die voorsorteren op meer digitale zorg in het primaire proces. Deze transformatie en daaraan gekoppelde gedragsverandering bij mensen zal de komende jaren onvermijdelijk versnellen.
De rol van zorgverzekeraars bij digitale transformatie wordt steeds groter.
Zorgverzekeraars hebben de belangrijke taak om zorg beschikbaar en betaalbaar te houden. Ze raken er steeds meer van overtuigd dat zorgtechnologie daar een belangrijke rol in speelt. Waar het de afgelopen jaren ging het over het financieren van technologieprojecten, zal nu veel meer op de output gestuurd worden. Wat bereik je ermee? Ik verwacht sturing op zorgmomenten die we weten te vervangen en tijd die we ermee besparen. Dat maakt kennisopbouw bij zorgverzekeraars zeer relevant, zorginkopers hebben handvatten nodig om digitale zorg goed op waarde te kunnen schatten.
Domeinoverstijgende samenwerking.
Iedere praktijkdeskundige weet te vertellen dat er meerdere zorgorganisaties over de vloer komen bij dezelfde klant. Als voorbeeld, 90% van de mensen die wijkverpleging ontvangen, hebben ook huishoudelijke hulp. Tegelijkertijd speelt bij mensen vaak een welzijnsvraagstuk omdat hun wereld kleiner wordt. Technologie biedt hier kansen, hoe mooi zou het zijn als de wijkverpleging, de organisatie die huishoudelijke hulp biedt en de lokale welzijnsorganisatie samen digitale diensten levert. Denk bijvoorbeeld aan digitale welzijnsgesprekken via de infrastructuur van de wijkverpleging. Misschien nog eens aangevuld met tips op bepaalde doelgebieden als gezond eten, beweging en cognitieve vaardigheden die worden aangeboden vanuit de aanbieder van huishoudelijke hulp.
Technologie biedt zoveel kansen, de uitdaging ligt hier meer in de systeemwereld. Ons verkokerde zorgsysteem maakt samenwerking niet altijd makkelijk.
Data is de heilige graal.
Veel organisaties zien in data een onuitputtelijke bron van informatie om beter aan te sluiten op de zorgbehoefte. Nu gaat meer gebruik van technologie een enorme berg data genereren maar hoe gaan we die data omzetten in nuttige informatie voor zorgverleners? Passende informatie die waarde toevoegt in het zorgproces, bijvoorbeeld omdat we escalaties weten te voorkomen omdat we kunnen ingrijpen voordat iemand echt veel zorg nodig heeft. Zoals wanneer we merken dat mensen een verstoord dag-nacht ritme hebben of vergeten hun medicatie in te nemen. En hoe zullen zorgorganisaties die data van bijvoorbeeld een medicatiedispensor, sociale robot en beeldzorgplatform combineren met zorginformatie uit het ECD?
Preventieve technologie wordt steeds belangrijker.
In ons webinar (klik hier om te bekijken) werd de trend van preventie technologie in een poll door meer van de helft van de kijkers aangeduid als belangrijkste trend. Technologie inzetten om zorg te voorkomen. Enerzijds een medicatiedispensor om voor cliënten zelfstandig de juiste medicijnen in te nemen op het juiste moment of het charmante robotje Tessa dat cliënten vertelt dat het tijd is om te eten en vraagt hoe het met ze gaat. Maar ook het voorkomen van zorgvragen gecreëerd door sociaal onbehagen. Zo is eenzaamheid is een groot thema bij alleenwonende ouderen. Onderzoek van VitaValley, Sensire, Menzis en VGZ toont aan dat alleen het thema welzijn minimaal 20% waarde toevoegt aan alle investeringen die Sensire doet in beeldzorg. En zo kunnen we ook gaan kijken naar zelfredzaamheid en mantelzorg.
Vóór alles is digitale transformatie in de zorg een verandertraject bij mensen. Bij beleidsmakers, bij zorgverleners en bij cliënten. En een verandertraject vraagt visie, aandacht, tijd en vooral volhouden. Als we willen dat technologie echt bijdraagt in de zorgproductiviteit moeten we onszelf vooral dat volhouden gunnen.
Joost Hermanns
